Günlük yaşantımızı bu kadar olumsuz etkilediği halde otopark sorununun. ilgililerce böylesine görmezden gelinmesine rağmen. STK ların ve medyanın bu konudaki duyarsızlığına şaşmamak mümkün değil. Problem sadece büyük şehirlerde değil. küçük ve ücra kasabalarda bile öylesine çarpıcı ki kanıtlar sıralamak . örnekler vermek gereksiz.Bu bakımdan çözüm önerileri neler olabilir bunlara bakalım.
Otopark sorunun çözümü
belediyelere yüklenmiş bir sorumluluktur.Ancak bunun artık belediyelerle çözülemeyeceği açıkça ortaya çıkmıştır.Bunun için özellikle otopark sorunun çözümü ile görevlendirilşmiş bir yeni kuruma ihtiyaç vardır.Toplu Park Yerleri İdaresi (TOPİ) adı altında bir kurum oluşturulmalı ve bu konuda yetkilendirilmelidir.Şehirlerimizde otopark ihtiyacını karşılamak için her türlü yapım. yıkım. işletme ve düzenleme görevi ve sorumluluğu bu kuruma verilmelidir.
TOPİ nin belediyelerle koordinasyonu sağlanmalı ve kurum hukuken donatılmalıdır.
Bu yeni kurumun finansmanı:
- Toki kaynaklarından fonlanarak
- İmar planlaması sırasında ayrılan düzenleme ortaklık paylarından toplu park yerleri için özel olarak %10 pay ayrılarak (Belediyeye bırakılan %40 ın dışında)
- Mevcut otoparkların ve işletmelerinin bu kuruma devredilmesi suretiyle
- Yapı ruhsatı verilmesi sırasında alınan harç v.s. lere ilaveten TOPİ için de bir pay alınarak
- Düzenleme ortaklık payı olarak ayrılan %10 luk arsa paylarının gerektiğinde %25 kadarının satışından
- Araç satışlarından tahsil edilecek belli bir payın Topi ye aktarılması suretiyle sağlanmalıdır.
Bu yeni kuruma verilecek yetkiler ise:
- Yapılaşmış bölgelerde toplu otoparklar yapmak amacıyla istimlak yapmak. gerekirse bir yapı adasını tamamen yıkmak
- Belediye ile birlikte uygun cadde ve sokaklarda paralı park yerleri tesis edip işletmek ve getirisini belediye ile paylaşmak
- Yeni açılacak hastane. restaurant. banka . kamu binası. dersane. banka. büyük işletmeler gibi otopark sorununu olumsuz etkileyecek kurum ve kuruluşların açılabilmesi için TOPİ den de izin alınması
şeklinde düşünülebilir.
Bu konuda bazı teşvikler de düşünülmelidir:
- Otopark işletmelerine vergi muafiyet ve kolaylıkları sağlanmalıdır.
- Toplu otopark yapım ve işletilmesi özel sektöre de açılmalı yapımda ve işletmede vergi ve KDV ayrıcalılarından yararlanılabilmelidir.
- Yeni yapılacak binalarda alt katlatda yapılak otopark katları veya inşaat alanları kadar yapı hakkı yapı sahibine kat ilavesi veya ek yapı alanı ilaveten verilmelidir.
Otopark ihtiyacının yarattığı olumsuzlukları. şehirlerdeki yaşam konforunu yok etmesini yolların ve yaya yollarının otoparklara dönüşmesinin yarattığı gerginliğin insan sağlığı üzerindeki kötü etkilerini gündeme taşıyacak bir mekanizmanın hayata geçirilmesini sağlamalıyız.Partilerin programlarında. seçim bildirgelerinde. belediye başkanlarının vaatlerinde olmayan bu sorunun artık daha çok ertelenmesine onay vermemeliyiz.
Necdet Ersoy
