NEDENSELLİK YANILTMACALARI
Causal Fallacies
RASTLANTISAL İLİNTİ
(Post Hoc)
TANIM Birbiri ardından gelen iki olay arasında nedensellik ilişkisi olduğunu varsaymak
ÖRNEK Bu kış çok kar yağdı. İlkbaharda her yer yeşillendi. Türkiye’ye gelen turist sayısı da arttı.
BİRLEŞİK SONUÇ
(Joint effect:)
TANIM İki olay veya durumun her ikisi de arka plandaki ortak bir nedenden doğduğu halde bunların birbirinin nedeni olduğunu ileri sürmek
ÖRNEK Talep düştüğü için işsizlik arttı.( Oysa her iki olayın da nedeni faizlerin yüksek tutulması olabilir.)
ÖNEMSİZ NEDEN
(Insignificant)
TANIM Bir savı, bir durum veya olayı doğuran pek çok neden arasından çok önemsiz olan bir nedeni öne çıkararak kanıtlamak
ÖRNEK Sigara içenler çok çoğaldığı için hava kirliği arttı.(Egzoz ve kalorifer dumanları ?!)
NEDENİ TERSİNDEN ALMAK
(Wrong Direction)
TANIM Neden ile sonuç arasındaki ilişkiyi tersinden almak
ÖRNEK AIDS hastalığının artmasının bir nedeni de okullarda cinsel eğitime başlanmış olmasıdır.( Aslında cinsel eğitim AIDS’e karşı bir önlem olarak ortaya çıktı denebilir.)
KARMAŞIK NEDEN
(Complex Cause)
TANIM Çok karmaşık nedenlerin sonucu olan bir olay veya durumun sadece bir nedeni üzerinde durmak
ÖRNEK Silah taşımak hakkı bireyin Özgürlüğünün bir sonucu değil midr?
ÖNCEKİ                      YANILTMACALAR                     SONRAKİ